Realisme

In het algemeen een voorstellingswijze, waarbij (in tegenstelling tot idealisme) naar een getrouwe afspiegeling van de werkelijkheid wordt gestreefd. Omdat naturalisme en realisme door elkaar worden gebruikt kan toch een onderscheid worden gemaakt. Met realisme wordt meer de onverbloemde weergave van het gewone en zelfs lelijke werkelijkheid aangeduid.

Het realisme was een stroming in de 19e-eeuwse beeldende kunst en litteratuur, waarin gestreefd werd naar het weergeven van de (maatschappelijke) werkelijkheid. De stroming was vooral sterk in Frankrijk rond het midden van de eeuw en wordt gezien als reactie op de Romantiek. Halverwege de 19de eeuw rees er bij diverse schilders verzet tegen de afstandelijke stijl van het classicisme en de overdreven stijl van de romantiek. Het realisme beeldde alledaagse gebeurtenissen af, een groet of gewone arbeiders aan het werk op het land. De manier van schilderen was vergelijkbaar met die van de romantiek: veel bruintinten en realistische verhoudingen en kleuren. Gustave Courbet was de oprichter, belangrijkste schilder en woordvoerder van het realisme. Andere schilders zijn bijvoorbeeld: Théodore Rousseau, Jean François Millet (romantisch realisme), Diego Velázquez (barokschilder), Charles-François Daubigny, Jules Dupré.